Profesionalne bolesti pluća vezuju se za određena radna mesta koja sa sobom donose izlaganje određenim materijama koje mogu uzrokovati probleme sa radom pluća. Hronično izlaganje pojedinim iritansima u radnom okruženju može izazvati mnoga oboljenja pluća čija se progresija može nastaviti i nakon prestanka rada u takvim uslovima. Simptomi tih bolesti su nedostatak daha, kašalj, bol i stezanje u grudima. Za dijagnozu je značajna anamneza, radiografija i CT pluća, spirometrija i bronhoskopija sa biopsijom. Substance koje uzrokuju ovo oboljenja se dele na organske i neorganske.
Primeri profesionalnih oboljenja izazvanih neorganskim substancama su:
- Azbestoza koja nastaje udisanjem vlakana azbesta. Bolest je progresivna sa ožiljavanjem plućnog tkiva. Azbest se nekada dodavao pojedinim materijalima u cilju ojačavanja, toplotne izolacije i otpornosti na vatru. Vlakna azbesta imaju važnu ulogu u razvoju mezotelioma.
- Pneumokonioza rudara ugljenokopa nastaje udisanjem prašine uglja. Još je poznata i kao bolest crnih pluća.
- Silikoza nastaje udisanjem prašine silicijevog dioksida koja se može naći u rudnicima i postrojenjima za proizvodnju kamena, gline i stakla. Karakteriše se ožiljavanjem plućnog tkiva i povećanjem rizika za razvoj tuberkuloze.
Primeri profesionalnih plućnih oboljenja izazvanih udisanjem organskih substanci su:
- Bisinoza koja nastaje izlaganjem prašini pamuka i konoplje. Poznata je i kao brown lung disease, hronična je i progresivna sa razvojem stezanja u grudima i nedostatkom vazduha. Karakteristična je za radnike u proizvodnji tekstila.
- Hipersenzitivni pneumonitis izaziva udisanje gljivičnih spora iz sena, izmeta ptica i druge organske prašine. Bolest karakteriše zapaljenje alveola koje vodi ožiljavanju sa razvojem nedostatka vazduha. Postoje različite varijante oboljenja u zavisnosti od tipa organske prašine.
Profesionalna astma je najčešća profesionalna bolest pluća koja je reverzibilna ukoliko se dijagnoza postavi u početnim stadijumima.
