Hronična bubrežna insuficijencija predstavlja progresivni gubitak bubrežne funkcije. Bubrezi filtriraju otpadne produkte i višak vode iz krvi, koji se potom eliminišu urinom. Kada hronična bubrežna insuficijencija dovede do krajnjeg stadijuma, moguće je nakupljanje opasne količine vode, elektrolita i štetnih produkata metabolizma u telu. U početnim stadijumima, prisutni su samo neki od simptoma i znakova. Stanje ne mora biti očigledno sve dok bubrežna funkcija ne postane ozbiljno poremećena. Terapija se fokusira na usporavanje progresije oštećenja bubrega. U krajnjem stadijumu dolazi do otkazivanja bubrega što je fatalno bez dijalize ili transplantacije.
Koji su simptomi hronične bubrežne insuficijencije?
Znakovi i simptomi hronične bolesti bubrega se obično razvijaju tokom dužeg vremenskog perioda ukoliko je progresija spora. Simptomi i znakovi oboljenja su:
- mučnina
- povraćanje
- gubitak apetita
- umor i slabost
- problemi sa spavanjem
- promene učestalosti i količine mokrenja
- snižena koncentracija
- grčevi
- oticanje nogu
- svrab
- bol u grudima ukoliko se razvije perikarditis
- nedostatak vazduha ukoliko se razvije pleuralni izliv
- hipertenzija koja se teško kontroliše
Simptomi i znakovi su nespecifični što znači da mogu biti izazvani i drugim oboljenjima. S obzirom na to da su bubrezi sposobni da dugo kompenzuju gubitak funkcionalnog tkiva, simptomi i znaci se pojavljuju tek nakon ireverzibilnog, opsežnog oštećenja bubrežnog tkiva.
Koji su uzroci hronične bubrežne insuficijencije?
Hronična bubrežna insuficijencija je posledica bolesti koja ugrožava bubrežnu funkciju tokom višegodišnje progresije. Bolesti i stanja koja mogu biti uzrok oštećenja bubrega su:
tip 1 ili 2 dijabetes
- hipertenzija
- glomerulonefritis
- intersticijalni nefritis
- policistična bolest bubrega
- prolongirana opstrukcija urinarnog trakta
- vezikouretralni refluks
- rekurentni pijelonefritis
Koji su faktori rizika?
Faktori koji mogu povećati rizik od hronične bolesti bubrega su:
- dijabetes
- hipertenzija
- kardiovaskularna oboljenja
- pušenje
- gojaznost
- porodična istorija bolesti bubrega
- abnormalna struktura bubrega
- starost
Koje su potencijalne komplikacije?
Hronična bolest bubrega utiče na sve organske sisteme. Potencijalne komplikacije uključuju:
- retenciju vode, što dovodi do otoka ruku i nogu, visokog pritiska i pleuralnog izliva
- iznenadan porast koncentracije kalijuma (hiperkalijemija) koji ometa rad srca i može ugroziti život
- kardiovaskularne bolesti
- slabe kosti i rizik od patoloških fraktura
- anemija
- snižen libido, erektilna disfunkcija i infertilitet
- oštećenje centralnog nervnog sistema sa oslabljenjem koncentracije, promenama karaktera i epilepsijom
- oslabljen imunitet
- perikarditis
- uremijski sindrom
Dijagnoza i terapija
Za postavljanje dijagnoze je potreban pregled interniste – nefrologa koji se sastoji od anamneze i fizikalnog pregleda. Potrebne su laboratorijske analize krvi i urina, ultrazvuk, a u nekim slučajevima i biopsija bubrega. Neki oblici oboljenje se mogu izlečiti, a nekada je potrebna dijaliza i transplantacija bubrega. Terapija ima za cilj usporenje progresije bolesti, otklanjanje simptoma i znakova i smanjenje rizika od komplikacija poput hipertenzije, anemije, dislipidemije i patoloških fraktura.
